12th hindi paper pattern and syllabus

ब्ल्यूप्रिंट प्रश्नपत्रिका स्वरूप विभाग १: गद्य विभाग २: पद्य विभाग ३: विशेष अध्ययन विभाग ४: व्यावहारिक हिंदी विभाग ५: व्याकरण

इयत्ता १२वी साठी ब्ल्यूप्रिंट तपशील (एकूण गुण: ८०)

टीप: महाराष्ट्र राज्य मंडळाने २०२५-२६ साठी संपूर्ण अभ्यासक्रमावर आधारित परीक्षा घेण्याचा निर्णय घेतला आहे. परीक्षा फेब्रुवारी ते मार्च २०२६ दरम्यान अपेक्षित आहेत. २५% प्रश्न वस्तुनिष्ठ (MCQs) असतील.

विभागांनुसार गुणांचे वाटप

अनु. क्र.	विभाग	गुण	प्रतिशत	पर्यायांसह गुण
१	गद्य	२०	२५%	२५
२	पद्य	२०	२५%	२०
३	विशेष अध्ययन	१०	१२.५%	१४
४	व्यावहारिक हिंदी आणि अपठित गद्यांश	२०	२५%	३८
५	व्याकरण	१०	१२.५%	२०
एकूण		८०	१००%	१२५

प्रश्नांच्या प्रकारानुसार गुणांचे वाटप

अनु. क्र.	प्रश्नाचा प्रकार	गुण	प्रतिशत	पर्यायांसह गुण
१	वस्तुनिष्ठ (Objective)	२०	२५.०%	२०
२	लघुत्तरी (Short Answer)	३४	४२.५%	३४
३	दीर्घत्तरी (Long Answer)	२६	३२.५%	५८
एकूण		८०	१००%	१२५

उद्देश्यांनुसार गुणांचे वाटप

अनु. क्र.	उद्देश्य	गुण	प्रतिशत	पर्यायांसह गुण
१	ज्ञान	२१	२६.२५%	२१
२	आकलन	२५	३१.२५%	२५
३	उपयोजन	२४	३०.००%	२४
४	कौशल	१०	१२.५०%	१०
एकूण		८०	१००%	१२५

प्रश्नपत्रिका स्वरूप (८० गुण) - विषय: हिंदी, इयत्ता १२वी

टीप: एकूण १०० गुणांपैकी ८० गुण लेखी परीक्षेसाठी आणि २० गुण मौखिक परीक्षेसाठी आहेत. २०२५-२६ साठी, २५% प्रश्न वस्तुनिष्ठ (MCQs) असतील.

विभाग १: गद्य (वाचन, आकलन, सारांश)

प्र.१.अ. खालील परिच्छेद वाचा आणि दिलेल्या कृती पूर्ण करा (नमुना: १८० ते २०० शब्द): [२०]

• अ१) आकलन कृती (MCQ): ०२
• अ२) शब्द संपदा (MCQ): ०२
• अ३) अभिव्यक्ति: ०२
• अ४) लघुत्तरी - उत्तर ६० ते ८० शब्दांत: ०६
• अ५) एका वाक्यात उत्तर: ०२

विभाग २: पद्य (कविता आणि रसग्रहण)

प्र.२.अ. खालील पद्यांश वाचा आणि दिलेल्या कृती पूर्ण करा (नमुना: ८ ते १२ ओळी): [२०]

• अ१) आकलन कृती (MCQ): ०२
• अ२) शब्द संपदा (MCQ): ०२
• अ३) अभिव्यक्ति: ०२
• अ४) रसास्वादन कृती: ०६
• अ५) एका वाक्यात उत्तर: ०२

विभाग ३: विशेष अध्ययन

प्र.३.अ. खालील परिच्छेद वाचा आणि दिलेल्या कृती पूर्ण करा (नमुना: ८ ते १२ ओळी): [१०]

• अ१) आकलन कृती (MCQ): ०२
• अ२) शब्द संपदा (MCQ): ०२
• अ३) अभिव्यक्ति: ०२
• अ४) लघुत्तरी - उत्तर ८० ते १०० शब्दांत: ०४

विभाग ४: व्यावहारिक हिंदी आणि अपठित गद्यांश

प्र.४.अ. खालील कृती पूर्ण करा: [२०]

• अ१) आकलन कृती (MCQ): ०२
• अ२) शब्द संपदा (MCQ): ०२
• अ३) अभिव्यक्ति: ०२
• अ४) दीर्घत्तरी - उत्तर १८० ते २०० शब्दांत: ०६

विभाग ५: व्याकरण

प्र.५.अ. खालील कृती पूर्ण करा: [१०]

• अ१) आलंकार (MCQ): ०२
• अ२) रस (MCQ): ०२
• अ३) मुख्यतः का अर्थ लिखकर वाक्य में प्रयोग करें: ०२
• अ४) वाक्य शुद्धिकरण करके वाक्य फिर से लिखें: ०२

प्रश्नपत्रिका तयार करणाऱ्यांसाठी सूचना

• प्र.१ ते प्र.५ हे पूर्णपणे कृती-आधारित प्रश्न असावेत.
• व्याकरण कृती कार्यात्मक (कृती स्वरूपात) असाव्यात आणि साध्या सूचना स्वरूपात नसाव्यात.
• कृती कोणत्याही प्रकारे पुनरावृत्ती होऊ नयेत.
• नाविन्यपूर्ण आणि वैविध्यपूर्ण कृती प्रश्नपत्रिकेत अपेक्षित आहेत.

```